Rokkeveen

Vanaf 1973 waren er discussies over de verdere uitbreiding van Zoetermeer. Er waren nu vier oorspronkelijke wijken: Palenstein/Driemanspolder, Meerzicht, Buytenwegh de Leyens en Seghwaert. De provincie Zuid-Holland wees een gebied aan voor een vijfde wijk: ten zuiden van de rijksweg A 12. De gemeente Zoetermeer wilde liever aan de noordkant van de stad bouwen, ten noorden van Seghwaert. Het latere Noordhove dus. Het gemeentebestuur van Zoetermeer moest ook wennen aan het idee dat de stad nog verder zou worden uitgebreid. Maar uiteindelijk ging men ermee aan de slag, omdat duidelijk was dat deze groei nodig was om de eigen bevolkingsaanwas op te kunnen vangen. Het gemeentebestuur wilde alleen beginnen aan een vijfde wijk als de rijksoverheid met voldoende financiële middelen over de brug zou komen. Na veel meningsverschillen, irritaties en verwijten over en weer tussen rijk, provincie en gemeente werd in 1983 besloten dat zowel in het noorden als het zuiden gebouwd zou worden.

Startsein en structuur

Met Rokkeveen is Zoetermeer de rijksweg (in zuidelijke richting) overgestoken. De wijk zou eerst 9200 woningen tellen, maar dat aantal is later teruggebracht tot 8500. In totaal zou het inwonertal van deze nieuwe wijk hiermee op zo’n 24.000 komen.

Op22 oktober 1987 gaf de toenmalige minister van volkshuisvesting, ruimtelijke ordening en milieu Nijpels het officiële startsein voor de nieuwe woningbouw. Het ontwerp van de wijk bestaat uit geometrische grondvormen (vierkanten, driehoeken en cirkels) en kaarsrechte structuurlijnen. Daarmee vormt Rokkeveen min of meer een reactie op de wijk Seghwaert, waar geometrie uit den boze was. Van het oude polderlandschap is ook hier weinig overgebleven, alleen de kavelrichtingen en enkele bebouwingslinten (Rokkeveenseweg en Stationsstraat). Zo verdween de eeuwenoude landscheiding, een dijk die de waterniveaus van de hoogheemraadschappen Rijnland en Delfland gescheiden hield. Over de landscheiding is een afzonderlijk verhaal geschreven.

Rokkeveen-Oost

Dit deel van Rokkeveen kwam het eerst. Aan het begin van 1987 werd de grond bouwrijp gemaakt. Oud-minister Nijpels sloeg hier de eerste paal van een project van ruim honderd woningen, die ontwikkeld zijn door IBC Vastgoed. In dit wijkdeel staan vooral huurwoningen, gebouwd in de nasleep van de economische crisis van de jaren tachtig. Nadat de crisis min of meer was overgewaaid, kwamen er naar het westen van Rokkeveen toe meer (duurdere) koopwoningen te staan.

 

Rokkeveen-Centrum

In dit deel van Rokkeveen gaat het om symmetrie. Wie links van het winkelcentrum een gebouw ziet kan er zeker van zijn dat zo’n zelfde soort gebouw ook rechts staat. De watertoren is een beeldbepalend historisch gebouw in dit gebied. Ooit was de toren eigendom van de Stichting Waterleiding De Tien Gemeenten. Vanaf 1991 is het een gemeentelijk monument. De watertoren is het centrale element in Rokkeveen, omdat de woonbuurten er omheen liggen.

Rokkeveen-West

De wijk Rokkeveen is van oost naar west gebouwd. Zo zat de bouw van de woonwijk niet in de weg bij de internationale tuinbouwtentoonstelling Floriade 1992. De Floriade werd gehouden op een gebied dat later deel zou uitmaken van Rokkeveen. Toen de Floriade in oktober 1992 voorbij was, kon meteen begonnen worden met de verandering van het tentoonstellingsterrein tot woonbuurt. Het Floriadeterrein werd ingepast in Rokkeveen-West met – natuurlijk – veel groen en water. Belangrijke elementen van de Floriade bleven bewaard: de Floraplas, de dijk, de poldertuinen met de Stadsboerderij en het park met rosarium. Ook de drie zichtlijnen van het Floriade-ontwerp (de zogenaamde ganzenvoet) zijn nog gemakkelijk herkenbaar. Over de Floriade kun je meer lezen in het afzonderlijke verhaal dat daaraan is gewijd.

Een ander ambitieus project was het plan Campus, een uitgebreide kantorenstrook met veel groen langs de snelweg A 12. Het oorspronkelijke plan is maar voor een deel uitgevoerd. In Rokkeveen-West zijn ongeveer 1500 woningen gebouwd, onder meer in vooroorlogse bouwstijlen.

Hoe kom je in Rokkeveen?

De Nelson Mandelabrug valt op in Rokkeveen-West. Het is een fiets- en voetgangersbrug uit 1992, die de wijken Rokkeveen en Driemanspolder met elkaar verbindt. Deze brug kruist niet alleen de snelweg A12, maar ook de twee spoorlijnen van Den Haag naar Utrecht en de Randstadrail. De Mandelabrug werd gebouwd vanwege de aanleg van de wijk Rokkeveen in combinatie met de Floriade. Een oude brug uit 1973 vond men te smal voor het grote aantal mensen dat erover zou gaan. De Nelson Mandelabrug is een ontwerp van architect J. Bak: een overdekte brug in geel-blauw, de kleuren van het gemeentewapen van Zoetermeer.

Auto’s bereiken Rokkeveen vooral via de Zuidweg en de Oostweg, die een aansluiting hebben op de rijksweg A12.

 

Meer informatie:

Boeken en tijdschriften

• Boekraad, C. (Cees), Winsen, M. (Marcel) en Koopmans, B. (Botine) (red.) (2002). De gave stad: Rokkeveen. Gemeente Zoetermeer.
• Van Geest, J (Joosje)., Panman, M. (Margriet), Van der Burg, A. (Arjen) en Hermans, W. (Willem) (reds.). (2023). Wijkbiografie Post 45: 9. Rokkeveen. Gemeente Zoetermeer.