-
Daliegaten -
Zoetermeer en Zegwaart voor het eerst vermeld -
Dorpskern ingericht -
Zwarte Dood -
Wateroverlast -
Kasteel Palenstein gebouwd -
Pelgrimstocht -
Turf -
Allerheiligenvloed -
De Geuzen komen er aan! -
Een nieuwe school -
Zoetermeerse Meerpolder -
Rederijkers -
Tolerantie in de 17e eeuw -
Nieuwe kerktoren -
Eén ambachtsheer -
Jodocus van Lodenstein -
Driemanspolder -
Buitenplaatsen -
Schuurkerk -
Seizoensarbeiders -
Binnenwegse polder -
Brand -
Baron van Syberg -
Overzee -
Armenzorg -
Droogmakerijen -
Bouw van de Oude Kerk -
Dominee Van den Bosch de dood ingejaagd -
Franse tijd -
Paardenmarkt -
Schippers -
Cholera -
Gereformeerde Kerk -
Schilders -
Zoetermeer verbonden met het spoor -
Boterboeren -
Nutricia -
Molen De Hoop -
Wind en stoom -
Een gasfabriek in Zoetermeer -
Leven in Zoetermeer-Zegwaart -
Vrijzinnig geloven -
Nicolaaskerk -
Algemeen kiesrecht -
Openbare lagere school -
Watertoren -
De Spar -
Samen één -
Tweede Wereldoorlog -
Sanne van Havelte -
Black Tulip -
Wilhelminapark aangelegd -
Tegenstelling en respect -
Einde scheepvaart -
John McCormick: de eerste galerijflat in Zoetermeer -
Eigengereid -
Groeistad -
Cultuurexplosie -
Palenstein en Driemanspolder -
Meerzicht -
Gemeentepolitie Zoetermeer -
Begin en ontwikkeling van de wijk Buytenwegh de Leyens -
Seghwaert -
De Sprinter -
Stadscentrum -
Rokkeveen en Noordhove -
Ministerie van OCW -
Mijlpaal 100.000 inwoners -
Floriade -
Oosterheem -
Zoetermeers groen -
Zorg voor erfgoed
Ten behoeve van belastingheffing liet de graaf van Holland in 1494 en 1514 naar de toestand van alle steden en dorpen een onderzoek doen. Daarbij werden vaak de pastoor als hoofd van de plaatselijke kerk, en de schout (burgemeester) en schepenen (wethouders) om informatie gevraagd. Ze zullen ongetwijfeld de neiging hebben gehad om de toestand niet al te rooskleurig voor te stellen: dat kostte immers meer belasting. Toch geven deze enquêtes een zeldzaam inzicht in de situatie van wel 500 jaar geleden.
Leven van de heilige geest
Op zekere dag moesten de dorpen Zoetermeer en Zegwaart hun situatie voor een commissie van de graaf uit de doeken doen. In het uitgebreide verslag van 1514 telde Zoetermeer 58 huizen en Zegwaart 74. Echter, in het eerste dorp waren er 30 huizen en te Zegwaart 25 stuks waarvan de inwoners leefden van ‘den heyligen geest’, ofwel van de kerkelijke bedeling. Bovendien waren in Zegwaart de laatste zestig jaar 55 huizen afgebroken en stonden er zeven leeg.
Turf en koeien
In Zoetermeer hielden de inwoners zich ’s zomers vooral bezig met turf delven. Die vervoerde men na droging in de winter per schip naar de markten in Leiden, Den Haag en Delft. Daarnaast hielden de mensen nog wat koeien. De afgelopen jaren hadden de bewoners heel veel last gehad van belastingen ten behoeve van oorlogen in de regio.
Muizen
Ook in Zegwaart waren de bewoners vooral bezig met turf delven en een weinig met het weiden van koeien. Ze werkten lang en hard: ‘ende doen grooten arbeyt smorgens vrouch ende savons laet om huere cost te winnen’. Het totale landoppervlak was volgens opgave 853 morgen (zo’n 725 ha). 300 morgen land was weggegraven voor de turfwinning en kon niet meer bepoot of geschikt worden gemaakt voor enig gebruik. 300 andere morgen waren met grote moeite weer bruikbaar gemaakt. Behalve dat ook Zegwaart zuchtte onder de oorlogen, had het dorp tevens erg veel last van muizen.
Meer informatie:
Boeken
- Van der Velde, J. (Jan). (2008). Turf uit Zoetermeer: fossiele brandstofwinning in de Hollandse Gouden Eeuw.Eburon.
Websites
Meer informatie over de enquêtes is te vinden op de datawebsite van het Internationale Instituut voor Sociale Geschiedenis (IISG)